Podstawowe warunki rozwoju roślin.
Podstawowe czynniki warunkujące rozwijanie się roślin – to gleba, światło i woda. Wiadomo, że każda roślina powinna znajdować się w odpowiednim dla niej środowisku, bowiem tylko wówczas może normalnie wegetować. Trzeba pamiętać o tym, że roślina oddycha, pobiera z gleby wodę, a z nią roztwory soli mineralnych, które – w połączeniu z dwutlenkiem węgla pobieranym z powietrza – tworzą związki organiczne, niezbędne dla jej wegetacji. Procesy te zachodzą w korzeniach, liściach, pędach. Gleba, jako istotny element środowiska roślin, powinna zawierać dostateczną ilość składników pokarmowych, wody i powietrza.
Zależnie od rodzaju i gatunku roślin, używa się mieszanek składających się z różnych typów ziemi, np. liściowej, kompostowej, inspektowej. W mieszankach tych prawie zawsze uwzględniony jest dodatek piasku albo torfu. Piasek rozluźnia cząsteczki gleby, ułatwiając dostęp do korzeni powietrza niezbędnego dla wegetacji rośliny, torf zaś poprawia warunki wilgotności ziemi i – podobnie jak piasek – przyczynia się do rozluźnienia jej spoistości. Odpowiedni skład mieszanek gwarantuje poszczególnym roślinom właściwe i korzystne dla nich środowisko.
Chcąc otrzymać ziemię liściową, trzeba zgromadzić opadłe z drzew liście (unikając dębowych i olchowych, zawierających szkodliwy dla roślin garbnik), przesypać je ziemią, kilkakrotnie przerobić (przemieszać) i dopiero po przesianiu używać do napełniania pojemników i sadzenia roślin.
Ziemia kompostowa powstaje przez rozkład wszelkich odpadków ogrodowych (chwasty bez nasion, ścięte rośliny, liście itp.), a także domowych (obierki, skorupki jajek itp.), które należy składać najlepiej w dole kompostowym, przesypywać ziemią i od czasu do czasu polewać. Po pewnym czasie (zwykle wystarcza rok) kompost należy przemieszać (przerobić) oraz przesiać, otrzymując ziemię kompostową.
Ziemia inspektowa powstaje z nawozu używanego przy zakładaniu inspektów. Po ułożeniu w pryzmy przerabia się ją kilkakrotnie i po roku przesiewa, otrzymując ziemię odpowiednią do użycia.
Zabiegi niezbędne dla otrzymania ziemi liściowej, kompostowej, inspektowej – mogą być dokonywane przez właścicieli ogródków przydomowych i działek pracowniczych; użytkownicy balkonów i loggii muszą raczej zakupić gotową ziemię lub odpowiednią mieszankę w zakładzie ogrodniczym lub w kwiaciarni.
Poza składnikami mineralnymi i powietrzem rośliny potrzebują wody. Brak wody powoduje uschnięcie rośliny, jej nadmiar zaś wstrzymuje dostęp powietrza do korzeni, powoduje ich zamieranie (gnicie) oraz zwiększa kwasowość gleby.
Pod wpływem wielu procesów fizycznych i biochemicznych powstają w glebie różne związki chemiczne: zasady, sole i kwasy, nadając jej odczyn zasadowy, obojętny lub kwaśny. Dla większości roślin najodpowiedniejszy jest odczyn obojętny lub słabo kwaśny.
Bardzo ważnym czynnikiem rozwoju roślin jest temperatura, zarówno ziemi, jak i otoczenia, w którym roślina się znajduje. Spadek temperatury może być wynikiem gwałtownego oziębienia powietrza lub użycia do podlewania zbyt zimnej wody. Nie należy zatem podlewać roślin wodą pobraną bezpośrednio z kranu, lecz przetrzymać ją pewien czas w naczyniu (butelkach), aby się ogrzała i odchlorowała.
Niezależnie od przygotowania gleby, konieczne jest także zasilanie jej w odpowiednie nawozy wzbogacające ziemię w składniki odżywcze, a przede wszystkim w związki azotu, fosforu, potasu i wapnia, a także inne substancje, które wraz z pobieranym z powietrza dwutlenkiem węgla stanowią główny pokarm roślin.
Prawidłowe dokarmianie roślin polega na dostarczaniu potrzebnych składników w odpowiedniej proporcji, dlatego też najlepiej stosować gotowe, dostępne w handlu mieszanki nawozowe. Obecnie najłatwiejszy w użyciu jest Florowit (w opakowaniach 1 l – do nabycia w kwiaciarniach).
Zasilanie gleby należy rozpoczynać wiosną (intensywniejsza wegetacja roślin), a kończyć późnym latem lub wczesną jesienią. Przed zabiegiem nawożenia należy pamiętać, że ziemia powinna być wilgotna. Rośliny świeżo posadzone lub przesadzone można dokarmiać dopiero po upływie paru tygodni.
Należy unikać przekarmiania roślin, gdyż działa ono hamująco na ich wzrost, a nawet może powodować ich zamieranie.